Mapa fortów

Rola i znaczenie twierdzy przemyskiej w latach 1914- 15, zapisały się na trwałe w historii. Zaliczana była do trzech największych twierdz obok Antwerpii i Verdun. Po I rozbiorze, w 1772 r. władze austriackie (w 1819 r. ) zwróciły uwagę na zabezpieczenie Przemyśla, budując obronne reduty.

Większe zainteresowanie Przemyślem nastąpiło w okresie konfliktu rosyjsko- tureckiego. Powołana komisja fortyfikacyjna dla Galicji w 1850 r., wytypowała Przemyśl obok Krakowa, jako miasto do ufortyfikowania. W latach 1853- 55 zostały zbudowane fortyfikacje obejmujące miasto ciągłym pierścieniem wału i fosy. Umocnienia o dł. 15 km usytuowane były w odl. Od 2- 3 km od centrum, a ich środek przecinała rzeka San. Fort „ Zniesienie” oraz fort „ Winna Góra”, stanowiły centralne ośrodki obrony.

Początek przebudowy „ przemyskiego obozu warownego” na nowoczesną twierdzę fortową rozpoczął się w 1873 r. Do budowy fortyfikacji wykorzystano naturalne walory obronne Przemyśla i Bramy Przemyskiej, zakładając forty na wzgórzach otaczających miasto, odległych od centrum miasta o 4 - 10 km. Zewnętrzny pierścień fortów podbudowanych na 17 wzgórzach o wysokościach od 200 do 400 m n.p m. Liczył 45 km obwodu. Posiadał on 42 forty: 15 głównych i 27 pomocniczych, pomiędzy fortami dodatkowo było 25 stanowisk artylerii. Dotychczasowe fortyfikacje poligonalne zostały zmodernizowane i spełniały rolę wewnętrznego pierścienia twierdzy.

W gminie Krasiczyn możemy zwiedzić trzy forty. Idąc szlakiem czarnym prowadzącym wiejską drogę z Kruhela Wielkiego przez nieistniejący przysiółek Helicha do Rokszyc. Tą drogą idziemy w kierunku pn. wzgórza 395 m, na którym z zalesionej jego części znajdują się resztki fortu VI b – „Lipnik” z 1908 r. W forcie założonym na planie półstałego nieregularnego szańca, zachowały się fosy z resztkami półkolistych batei, trzy schrony, pogotowia i szczątki bramy. Z fortu skręcamy na północ do widocznych domów Kruhela Wielkiego. Na skrzyżowaniu dróg szlak czarny łączy się z niebieskim i drogą forteczną wiodą w kierunku zachodnim przez pola do lasu. Trasa wiedzie w dół licznymi serpentynami wśród śladów okopów i stanowisk artyleryjskich i dochodzi do mostku w górnej części wsi Prałkowce. Po przejściu drogi lokalnej Prałkowce – Zalesie, szlak wiedzie drogą forteczną i lasem w górę do szczytu (352 m n.p.m.), na którym znajduje się fort VII-„Prałkowce”, głowny artyleryjski, jednowałowy, założony na planie detaszowanego bastionu. Zbudowany ok. roku 1880. Miał za zadanie dopuszczenie nieprzyajaciela do Przemyśla od strony zachodniej (czyli od Sanoka i Birczy). W drugim oblężeniu twierdzy, fort odegrał ważną rolę jako miejsce organizowania wypadów, mających na celu połączenie się z armiami austro-węgierskimi zdążającymi od strony Sanoka. Na forcie zachowały się: wały ziemne, fosa z murem Carnota, koszary szyjowe, schrony pogotowia, poterny doprowadzające do kojców i schron centralny.

Fort VII ½ „Tarnawce” zbudowany w 1880 r. na planie detaszowanego bastionu. Zachowały się resztki poterny centralnej oraz kojec fosy. Aby dojść do tego fortu należy dojechać do Przemyśla autobusami MZK nr 1, 11, 11a do wsi Kuńkowce. Następnie dochodzimy do do wsi Ostrów. Po lewej stronie drogi we wsi, na wzgórzu o wysokości 203 m n.p.m. ułożonym w pobliżu Sanu, znajduje się nieduży fort artyleryjski VII ½.